Một cặp đôi ngồi đối diện nhau trong im lặng, tay mỗi người cầm một chiếc điện thoại hay một nhóm bạn ngồi cà phê với nhau nhưng mỗi người lại dán mắt vào điện thoại, tay bấm lia lịa. Những hình ảnh này ngày càng phổ biến và nó chính là “Phubbing” – căn bệnh của thời đại số.
Vậy Phubbing là gì, và tại sao nó lại trở thành mối đe dọa thầm lặng với các mối quan hệ và sức khỏe tinh thần của chúng ta? Hãy cùng tìm hiểu.
Phubbing là gì? Giải mã khái niệm và nguồn gốc của phubbing
Phubbing là một thuật ngữ được kết hợp từ “Phone” (điện thoại) và “Snubbing” (hắt hủi, phớt lờ). Nó dùng để chỉ hành vi phớt lờ người đang giao tiếp trực tiếp với mình để chú tâm vào điện thoại di động.
Phubbing đang lan tràn như một “dịch bệnh” ở giới trẻ
Thuật ngữ này xuất hiện vào tháng 5/2012 từ một chiến dịch của nhà xuất bản Macquarie Dictionary (Úc). Tuy nhiên, người đưa nó trở nên phổ biến là Alex Haigh, một sinh viên 23 tuổi người Úc, thông qua chiến dịch “Stop Phubbing”.
Báo động: “Dịch bệnh” phubbing trong giới trẻ hiện đại
Phubbing không còn là hành vi cá biệt mà đã trở thành một “dịch bệnh” toàn cầu, đặc biệt trong giới trẻ – thế hệ gắn liền với công nghệ. Theo chiến dịch Stop Phubbing, những con số giật mình được đưa ra như: “97% người được hỏi thấy thức ăn trở nên tệ hơn khi đi cùng một ‘kẻ Phubbing'”.
Một cuộc thăm dò của Pew Research Center cho thấy hơn một nửa người Mỹ (55%) sở hữu smartphone – công cụ chính cho hành vi Phubbing. Tại Thái Lan, một thống kê chỉ ra giới trẻ dành trung bình 4.5 giờ/ngày cho thế giới ảo.
Sự thu hút khó cưỡng từ mạng xã hội, game, phim ảnh… được gói gọn trong một thiết bị cầm tay khiến cho việc tương tác với con người trên màn hình trở nên dễ dàng hơn ngoài đời thực, dẫn đến sự bùng nổ của Phubbing.
Phubbing – Dán mắt vào điện thoại – Đang “đầu độc” các mối quan hệ của bạn
Tưởng chừng vô hại, thế nhưng hành vi dán mắt vào điện thoại lại gây ra những hệ lụy sâu sắc đến các mối quan hệ xã hội và sức khỏe tinh thần.
Một nghiên cứu của Đại học Essex (Anh) đã chứng minh: chỉ sự hiện diện của điện thoại cũng đủ làm giảm chất lượng cuộc trò chuyện. Những cặp đôi có điện thoại trong lúc nói chuyện ít có khả năng cảm thấy có thể trở thành bạn hơn so với những cặp không có.
Phubbing làm tổn thương các mối quan hệ thực
Khi bị Phubbing, người đối diện cảm thấy họ không được coi trọng, không quan trọng bằng một tin nhắn hay một bản cập nhật trạng thái. Điều này dẫn đến sự tổn thương, bực bội và xa cách trong mối quan hệ.
Trong cuốn sách “Alone Together” (Đơn độc ở cạnh nhau), tác giả Sherry Turkle chỉ ra rằng chúng ta càng kết nối nhiều với công nghệ, chúng ta càng cảm thấy cô đơn hơn trong đời thực.
Người bị phớt lờ cảm thấy khó chịu và có xu hướng rút lui, cũng lấy điện thoại ra để trốn tránh cảm xúc. Hành động này lại vô tình biến họ thành “kẻ Phubbing” người khác, tạo thành một chu kỳ luẩn quẩn.
Phải làm sao khi đối tượng hẹn hò, người yêu của bạn là “kẻ phubbing”?
Đi chơi, hẹn hò nhưng người ấy lại khư khư ôm lấy điện thoại, để mặc bạn ngồi “chơ vơ”. Đây là tình huống rất nhiều người gặp phải. Thay vì tức giận hoặc im lặng chịu đựng, hãy thử các cách ứng xử khôn ngoan sau:
Bí kíp “trị” người yêu dán mắt vào điện thoại ngó lơ bạn
Đừng chỉ trích ngay lập tức: Thay vì nói “Anh/Em suốt ngày chỉ chăm chăm vào điện thoại!”, hãy bắt đầu bằng cảm xúc của bạn: “Em cảm thấy hơi buồn và bị bỏ rơi khi chúng mình đi chơi mà anh/em luôn dán mắt vào điện thoại. Em muốn lắng nghe anh/em nhiều hơn.”
Chọn thời điểm phù hợp, đừng nói chuyện này ngay khi họ vừa cầm điện thoại lên. Hãy chọn một lúc cả hai đều thư giãn.
Bạn có thể đề xuất những “quy tắc vàng” khi hẹn hò, chẳng hạn như:
- “Không điện thoại trên bàn ăn”, hãy đề nghị cùng nhau để điện thoại trong túi xách/túi quần và chỉ sử dụng khi thực sự cần.
- Trong các buổi hẹn, hãy dành ra ít nhất 1-2 giờ mà cả hai cùng không sử dụng điện thoại để trò chuyện và tận hưởng không gian bên nhau.
Tuy nhiên, trước khi yêu cầu người kia, hãy tự kiểm soát thói quen của chính mình. Khi bạn toàn tâm toàn ý cho cuộc hẹn, đối phương cũng sẽ có xu hướng tôn trọng và làm theo.
Đặt ra giới hạn sử dụng điện thoại khi ở bên nhau
Để “cai nghiện điện thoại” hiệu quả, hãy đề xuất các hoạt động mà việc dùng điện thoại trở nên khó khăn hoặc không phù hợp, như: chơi bowling, đi bộ đường dài, nấu ăn cùng nhau… Điều này sẽ tự nhiên kéo sự chú ý của cả hai về phía nhau thay vì chỉ ngồi một chỗ.
Nếu bạn đã chân thành trò chuyện và đề xuất giải pháp nhưng đối phương vẫn tiếp tục hành vi Phubbing một cách thường xuyên và không có ý định thay đổi, đây có thể là dấu hiệu cho thấy họ chưa thực sự sẵn sàng
Cách chống lại “dịch bệnh” phubbing
Để bảo vệ những mối quan hệ thực và nâng cao chất lượng cuộc sống, việc chống lại Phubbing là vô cùng cần thiết. Dưới đây là một số gợi ý chống lại hành động phubbing:
Tạo ra “những khu vực không điện thoại”. Hãy quy định những không gian và thời gian thiêng liêng không có sự xuất hiện của điện thoại, chẳng hạn như trong phòng ngủ, trên bàn ăn tối, hoặc trong các buổi hẹn quan trọng.
Khi trò chuyện, hãy đặt điện thoại ra xa, gập màn hình xuống và thực sự dành toàn bộ sự chú ý cho người đối diện. Giao tiếp bằng mắt và phản hồi lại những gì họ nói cho thấy bạn đang tôn trọng họ.
Tham gia hoạt động ngoài trời để tránh dán mắt vào điện thoại
Hãy tự hứa với bản thân rằng bạn sẽ không kiểm tra điện thoại khi ai đó đang nói chuyện với bạn. Nếu có cuộc gọi hoặc tin nhắn thực sự khẩn cấp, hãy xin phép một cách lịch sự.
Khi đi ăn cùng bạn bè, hãy để tất cả điện thoại lên bàn và ai không cưỡng lại được việc sử dụng sẽ phải trả tiền cho cả nhóm. Đây vừa là cách rèn luyện, vừa tạo ra không khí vui vẻ.
Cuối cùng nhưng quan trọng nhất: Hãy tự hỏi bản thân: “Điều gì trên điện thoại quan trọng hơn con người thực đang ngồi trước mặt mình?”. Thay vì cập nhật trạng thái về bữa tối, hãy tận hưởng trọn vẹn bữa tối đó.
Phubbing là biểu hiện của sự xuống cấp trong giao tiếp và kết nối con người. Trong một thế giới mà sự giàu có thực sự nằm ở những mối quan hệ chân thành, hãy để chiếc điện thoại trở lại đúng vị trí của nó – một công cụ hỗ trợ, chứ không phải một bức tường ngăn cách chúng ta với những trái tim và những cái ôm ấm áp ngoài đời thực. Hy vọng những tuyệt chiêu 1Love vừa “mách” có thể giúp bạn tránh trở thành “kẻ phubbing” và biết cách “trị” chứng nghiện dán mắt vào điện thoại của người đối diện.
