Chúng ta vẫn thường nói “đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm” hay “đàn ông giữ nhà, đàn bà giữ lửa” như một cách nhấn mạnh vai trò khác nhau của đàn ông và đàn bà trong gia đình.
Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm nghĩa là gì?
Câu tục ngữ “Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm” từ lâu đã khắc họa rõ nét vai trò truyền thống của hai giới trong gia đình Việt Nam. Trong đó, “xây nhà” không chỉ mang ý nghĩa là xây một mái nhà vật chất, mà còn là biểu tượng cho trách nhiệm lớn lao của người đàn ông trong việc lo toan tài chính, bảo vệ và tạo dựng nền móng vững chắc cho gia đình. Họ là bờ vai vững vàng, là người đi ra ngoài xã hội để mưu sinh, tạo điều kiện cho gia đình có cuộc sống đầy đủ, ổn định.
Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm là quan niệm được cổ nhân đúc kết
Ngược lại, “xây tổ ấm” là hình ảnh dịu dàng của người phụ nữ – người giữ lửa, chăm chút từng bữa ăn, giấc ngủ, tình cảm giữa các thành viên trong nhà. Người phụ nữ được xem là “linh hồn” của gia đình, là người mang lại sự ấm áp, hòa thuận và hạnh phúc cho tổ ấm bằng sự dịu dàng, tinh tế và thấu hiểu.
Nói cách khác, câu tục ngữ đã khéo léo tôn vinh sự phối hợp và bổ trợ tuyệt vời giữa hai vai trò: Người gây dựng vật chất và người tạo dựng cảm xúc, đó là công thức vàng để xây dựng một gia đình bền vững và hạnh phúc.
Quan niệm “Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm” có còn phù hợp hay đã lỗi thời?
Thế giới thay đổi, xã hội thay đổi, và vai trò giới trong gia đình cũng không còn cố định như trước. Nếu chỉ nhìn bề nổi thì quan niệm này có vẻ như đang trở nên lạc hậu giữa thời đại đề cao bình đẳng giới. Nhưng thật ra, quan điểm này vẫn có thể được hiểu theo nhiều tầng nghĩa, tuỳ vào cách tiếp cận của từng người.
Quan điểm 1: Câu nói này không còn phù hợp trong xã hội hiện đại
Nhiều người cho rằng: câu tục ngữ này mang hơi thở của một xã hội cũ, nơi phụ nữ bị ràng buộc bởi vai trò chăm sóc con cái, quán xuyến nhà cửa, còn đàn ông mới là người “làm chủ” và đưa ra quyết định.
Nhưng hiện tại, phụ nữ đã bước ra ngoài xã hội, không chỉ làm việc, kiếm tiền mà còn gánh vác rất nhiều vai trò. Từ “giỏi việc nước” đến “đảm việc nhà”, từ trụ cột kinh tế đến người giữ lửa cảm xúc – người phụ nữ hiện đại đang ôm trọn quá nhiều trách nhiệm.
Cả vợ và chồng nên cùng xây nhà và xây tổ ấm
Áp lực đó có thể khiến phụ nữ mệt mỏi, kiệt sức, do đó, việc tiếp tục giữ khư khư quan niệm “xây tổ ấm là của đàn bà” là thiếu công bằng, thiếu chia sẻ. Thời của nam nữ bình đẳng thì hôn nhân cũng phải là sự bình đẳng cả về trách nhiệm, về sự quan tâm và về tình cảm.
Chồng không chỉ “xây nhà”, mà cũng cần biết nấu ăn, chăm con, sẻ chia việc nhà. Vợ không chỉ “giữ lửa”, mà cũng có thể ra ngoài làm kinh tế, theo đuổi đam mê. Đó mới là cách giúp cả hai cùng phát triển, cùng hạnh phúc mà không ai bị bỏ lại phía sau.
Quan điểm 2: Câu nói này vẫn còn giá trị nếu hiểu đúng bản chất
Dù xã hội hiện đại đã khác xưa, nhưng phủ nhận hoàn toàn câu tục ngữ này lại là điều cực đoan. Nhiều người cho rằng, xét ở góc độ bản năng giới thì câu nói này vẫn có phần đúng.
Về cơ bản, nam giới thường có sức khỏe, lý trí và khả năng chịu áp lực cao hơn nên việc họ lo toan về mặt tài chính, đưa ra định hướng lớn cho gia đình là hợp lý. Trong khi đó, phái nữ có sự tinh tế, nhạy cảm, khéo léo trong giao tiếp và gần gũi với con cái nên thường phù hợp với vai trò làm “người giữ lửa” trong gia đình.
Hiểu như thế nào là chuẩn nhất?
Điều quan trọng là nên hiểu tục ngữ này một cách uyển chuyển, chứ không rập khuôn.
- “Đàn ông xây nhà” không có nghĩa là chỉ biết cắm đầu đi kiếm tiền rồi mặc kệ vợ con.
- “Đàn bà xây tổ ấm” cũng không có nghĩa là bắt phụ nữ từ bỏ sự nghiệp để quanh quẩn bếp núc.
Thay vào đó, chúng ta có thể hiểu một cách mềm mại hơn:
- Đàn ông nên thiên về việc lớn, việc nặng như làm trụ cột kinh tế, đưa ra các quyết định quan trọng, bảo vệ gia đình.
- Phụ nữ nên thiên về việc tinh tế, nhẹ nhàng như chăm sóc cảm xúc, tạo ra không gian sống tích cực, gắn kết các thành viên.
Đàn ông xây nhà, đàn bà giữ lửa nên hiểu một cách linh hoạt
Và đặc biệt, không có “giới hạn cố định” mà cả hai cần giao thoa, linh hoạt và hỗ trợ lẫn nhau. Khi chồng biết san sẻ việc nhà, khi vợ có thể đồng hành về tài chính thì gia đình mới thực sự là tổ ấm.
Hãy nhìn nhận quan điểm này như một lời nhắc nhẹ về sự bổ sung và sẻ chia giữa hai con người trong hôn nhân. Quan trọng không phải là ai làm gì, mà là cùng nhau gánh vác, cùng nhau trưởng thành và giữ cho ngôi nhà luôn ấm.
>> Xem thêm:
- [Giải thích] Lấy vợ xem tông, lấy chồng chọn giống
- Bạn tình là gì? So sánh bạn tình, người yêu và bạn đời
- Lấy vợ nhìn mẹ, lấy chồng xem cha có ý nghĩa gì?
Đổi lại: “Đàn bà xây nhà, đàn ông xây tổ ấm” có được không?
Hoàn toàn được! Ngày nay, rất nhiều gia đình có người vợ là “cột trụ kinh tế”, còn người chồng đóng vai trò chính trong việc chăm sóc con cái, quản lý tổ ấm và họ vẫn hạnh phúc rạng ngời như thường!
Hình ảnh người chồng nấu ăn ngon, đưa đón con đi học, dọn dẹp nhà cửa không còn xa lạ. Ngược lại, nhiều phụ nữ bản lĩnh làm chủ doanh nghiệp, tài chính vững vàng và vẫn không hề đánh mất sự nữ tính hay tình cảm gia đình.
Vợ và chồng có thể đổi vai trò và hỗ trợ nhau để gia đình hạnh phúc
Sự hoán đổi vai trò này không phải là sự đảo lộn, mà chính là sự thích nghi linh hoạt để phù hợp với hoàn cảnh, năng lực và mong muốn của mỗi người. Khi cả hai vợ chồng cùng hiểu nhau, cùng hướng tới mục tiêu “xây nhà – xây tổ ấm” theo cách riêng, thì không cần phân chia ai làm việc gì, chỉ cần đồng hành là đủ.
Nói cách khác, quan trọng không phải là “ai xây cái gì”, mà là cùng nhau xây. Dù ai làm trụ cột kinh tế hay giữ vai trò cảm xúc, thì nếu có tình yêu, sự thấu hiểu và chia sẻ, tổ ấm ấy vẫn sẽ vững vàng và ấm áp.
“Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm” – câu nói này, nếu nhìn bằng góc nhìn hiện đại, không phải là khuôn mẫu cứng nhắc, mà là biểu tượng cho sự phối hợp hài hòa giữa hai con người trong một mối quan hệ yêu thương. Dù là anh hay em xây nhà, dù là ai giữ lửa, miễn là cả hai cùng vun đắp thì gia đình ấy nhất định sẽ bền vững theo năm tháng.
Còn bạn thì sao, bạn đồng tình với quan điểm nào? Hãy cho 1Love biết nhé!
